‘Dat we geen fraudeurs waren, wisten we al!’
Karima Ouadid is slachtoffer van de Toeslagenaffaire. Ondanks alle pogingen van de overheid om erkenning en herstel te bieden, is daar wat haar betreft nog absoluut geen sprake van.
Het bieden van goede erkenning en herstel is voor de overheid geen vanzelfsprekendheid. Waar zie je de overheid het meest mee worstelen?
“Ik zie de overheid vooral worstelen met het emotioneel herstel. Er worden zoveel dingen opgetuigd en georganiseerd, maar vaak blijkt het een fiasco te zijn omdat het niet aansluit bij de doelgroep. Ik help gemeenten als ervaringsdeskundige en mijn boodschap is altijd: Luister écht naar de mensen. Luister naar hun verhaal en probeer je eigen overtuigingen aan de kant te zetten. Mensen moeten zich gehoord én geloofd voelen. Niet vanuit wantrouwen, maar vanuit vertrouwen.”
Hoe gaat het met uw eigen proces van erkenning en herstel?
“Dat gaat niet zo goed. De brief die we kregen van Mark Rutte waarin stond dat we geen fraudeur waren, werkte averechts. Dat we geen fraudeurs waren, wisten we al! Ik zit nog middenin de afhandeling. Ik woon in Duitsland en dat wordt als extra complex ervaren. Onze schulden zijn nog steeds niet kwijtgescholden en veel regelingen die wél voor Nederlandse gedupeerden gelden, gelden niet voor ons. Correspondentie tussen de Nederlandse overheid en Duitse instanties komt vaak niet aan en als ik aanbied om zelf een lijst aan te leveren van mijn schulden in Duitsland, is dat voor de Nederlandse overheid onvoldoende. Je wordt er voortdurend mee geconfronteerd dat het nog niet is opgelost, waardoor je stagneert in je ontwikkeling. Niet alleen ikzelf, maar het hele gezin.”
Wat is uw droombeeld?
“Dat iedereen in 2026 met een schone lei, zonder schulden, verder kan gaan met zijn leven. En de vrijheid om zelf te kunnen bepalen hoe je, met financiële ondersteuning, een invulling kunt geven aan je emotionele herstel. En daarnaast zou het helpen als er mensen persoonlijk verantwoordelijk zouden worden gehouden, als er koppen zouden rollen. Er zijn mensen niet gestraft voor de daad die zij hebben gedaan. Terwijl onschuldige mensen gestraft worden voor iets dat ze níet hebben gedaan! Als er consequenties worden verbonden aan het handelen van sommige mensen is dat ook een vorm van erkenning.”
Wat gaat er nu al wel goed?
“Ik ben heel blij met het initiatief van Stichting Gelijkwaardig Herstel. Samen met een ‘luisterend schrijver’ leggen gedupeerden hun verhaal vast. Gewone burgers, geen ambtenaren, horen de verhalen en realiseren zich wat er is gebeurd. Dat erkenning en herstel verder gaat dan een brief of tegemoetkoming van 30.000 euro. Deze mensen helpen om ook in hun netwerk het echte verhaal te vertellen: dat er sprake was van institutioneel racisme. De overheid zou daar veel meer aandacht aan mogen geven. Maar ook sportverenigingen en sociaal-maatschappelijke instanties zouden zich meer bewust moeten zijn van het soms bewust, soms onbewust aanwezige racisme. Het onderwijs zou daar een rol in kunnen spelen door meer aandacht te geven aan thema’s als slavernij en migratie. Ik denk dat je daar heel veel kunt halen. Dat is de echte erkenning.”