Toolkit Werken vanuit de Bedoeling
Opgavegericht samenwerken begint bij de vraag: waar doe je het voor? Deze toolkit helpt je om dat gesprek te voeren met jouw team.
Wat is het en voor wie?
De toolkit Werken vanuit de Bedoeling is ontwikkeld voor teams en organisaties die werken aan maatschappelijke opgaven. De werkvormen zijn gebaseerd op het gedachtegoed van Wouter Hart en Thom Verheggen en sluiten aan op de praktijk van rijksambtenaren.
Je gebruikt de toolkit om te onderzoeken wat voor jullie écht belangrijk is in de opgave. Niet de regels of structuren, maar het waarom van jouw handelen staat centraal. Daarmee helpt de toolkit je om focus te houden op de bedoeling.
Hoe helpt het bij opgavegericht samenwerken?
De toolkit brengt gesprekken op gang over waarden, intenties en onderliggende aannames. Zo geef je richting aan de samenwerking en maak je betere keuzes. Je vergroot het wederzijds begrip en versterkt het draagvlak voor lastige beslissingen. Je houdt de opgave centraal en voorkomt dat je verzandt in procedures of deelbelangen.
Hoe gebruik je het?
De toolkit bevat verschillende werkvormen die je zelf kunt inzetten met je team. Je kiest wat past bij jullie situatie: van een korte oefening tot een verdiepend gesprek over koers en drijfveren.
De werkvormen zijn laagdrempelig, praktisch en geschikt om zelfstandig toe te passen – bijvoorbeeld tijdens een teamoverleg, sessie of reflectiemoment.
VOICE-OVER: In het werken aan maatschappelijke vraagstukken hebben we het heel vaak over werken volgens de bedoeling, opgavegericht werken of de opgave centraal stellen. Het lijkt dan alsof we allemaal hetzelfde beogen en willen, maar is dat ook zo? We blijken soms toch een ander beeld te hebben van wat nodig is of raken onbedoeld verstrikt in regels, processen en structuren, waarmee het dan ineens heel lastig is om de echte opgave goed vast te houden. Het klinkt zo eenvoudig, maar dat is het dus niet altijd. Wat is het dan wel precies, dat 'werken vanuit de bedoeling'?
MAARTJE TIELEMANS, Grenzeloos Samenwerken: Voor mij betekent dat dat bij alle vragen en opgaven waar wij als overheid voor werken, dat het uiteindelijk altijd gaat om het samenwerken. En hoe doe je dat nou, samen? Met collega's, maar ook met andere partijen, medeoverheden, en natuurlijk ook met de maatschappij, de partij en de maatschappij. En dat je elke keer daarbij voor ogen houdt: waartoe doen we dit nou en waarvoor doen we dit? Kortom: wat is hier eigenlijk bedoeling? Ik denk dat het heel goed is om je bewust te zijn dat iedereen met wie je samenwerkt ook een eigen visie meeneemt en daar een eigen belang in heeft. Dat is niet altijd makkelijk, maar dus wel oké. Als je daar open en eerlijk over bent samen, dan kun je ook kijken: hoe kunnen we deze belangen bij elkaar brengen en wegen om vervolgens samen te kijken: hoe komen we hier een stap verder in?
SUSANNE VAN DEN OUDENHOVEN, Grenzeloos Samenwerken: Daarom heeft Grenzeloos Samenwerken samen met Wouter Hart en Thom Verheggen werkmateriaal gemaakt dat aansluit bij de werkpraktijk van rijksambtenaren. Kijk ernaar, doe er je voordeel mee. En als je er niet uitkomt, neem contact met ons op, want het is belangrijk om je te blijven realiseren dat dat wat jij doet effect heeft op het handelen van de ander.
VOICE-OVER: Benieuwd naar hoe de verandertoolkit jou kan helpen? Ga naar onze site en ga aan de slag.
[Logo Rijksoverheid. Logo Grenzeloos Samenwerken: een witte bol met de blauwe tekst 'Grenzeloos Samenwerken' wordt omringd door bolletjes in allerlei kleuren. Zoek op www.grenzeloossamenwerken.nl naar verandertoolkit en ga aan de slag. Een productie van Grenzeloos Samenwerken, 2025.]
Praktische informatie
Bekijk de toolkit Werken vanuit de Bedoeling via de knop hieronder.
Heb je vragen over het gebruik of wil je sparren over de toepassing? Mail ons via grenzeloossamenwerken@rijksoverheid.nl en vermeld daarbij ‘Toolkit Werken vanuit de Bedoeling’ in het onderwerp van jouw bericht.