In een democratische rechtsorde bevorderen ambtenaren ‘het algemeen belang’, behoren ze ‘onafhankelijk’ en ‘politiek neutraal’ hun vak te beoefenen, en bevinden ze zich tegelijkertijd in een ondergeschikte positie vanwege ‘het politiek primaat’. Deze concepten en principes spelen een sturende rol in de ambtelijke beroepsethiek, maar vragen ook om voortdurende reflectie en concretisering. Ze zijn vatbaar voor meerdere interpretaties en misschien niet altijd waar of geldig.
In de publicatie Ficties in de ambtelijk ethiek? Gaan Ariane van Heijningen, Rose-Anne Dotinga, Jindra Kessener, Jozef Waanders, Miriam van Staden, Eric Boot, Patrick Overeem, Yara Al Salman, Henk den Uijl, Christiaan van der Kaaij, Harrie van Rooij, Naomi van Steenbergen en Maurits de Jongh hier nader op in. De publicatie volgt op het gelijknamige symposium dat Dialoog & Ethiek en het Ethiek Instituut van de Universiteit Utrecht organiseerden op 5 februari 2025. De publicatie verzamelt de inzichten die in aanloop naar, tijdens en na afloop van het symposium zijn opgedaan en geven uitdrukking aan het inter- en transdisciplinaire karakter van de bijeenkomst: ambtenaren, wetenschappers en andere professionals die zich vanuit verschillende expertises en disciplines bekommeren om een betere overheid.