AGENDA

HIER NEEM JE KENNIS VAN DE ACTIVITEITEN DIE DE KOMENDE TIJD PLAATSVINDEN:

Podium in samenwerking met het Goethe Institut > woensdag 5 november 2025 > met Joop Berding

Datum 5 november 2025
Tijd: 19:00 – 21:00 uur
Locatie: Amsterdam, Goethe Institut (Herengracht 470)

Please remain seated…’ Reflections on Hannah Arendt’s metaphor of ‘the table of the world’

In het kader van het Hannah Arendt jubileumjaar (Arendt overleed in 1975) organiseert het Goethe Institut in Amsterdam in november en december een aantal bijeenkomsten rond deze bijzondere denker. Op 5 november doet ze dat in samenwerking met het Hannah Arendt Podium. Joop Berding geeft deze avond een lezing met de titel ‘Please remain seated: Reflections on Hannah Arendt’s metaphor of ‘the table of the world’. Samen met Berding onderzoeken we hoe we aan tafel kunnen blijven zitten met mensen wier perspectieven de onze uitdagen. Om kloven te overbruggen is geen overeenstemming nodig, maar wel nieuwsgierigheid, empathie en moed. Het betekent erkennen dat mensen worden gevormd door verschillende ervaringen en wereldbeelden, en dat groei vaak plaatsvindt door ongemak. Collega Winnie Hänschen zal het gesprek met Berding en de deelnemers modereren. Meer informatie, onder andere over aanmelden, tref je hier. De voertaal is Engels.

Dr. Joop Berding (*1954) is een Nederlandse pedagoog, onderwijsfilosoof en auteur. Hij heeft ongeveer vijfentwintig boeken gepubliceerd, evenals talrijke artikelen en hoofdstukken in boeken, voornamelijk over thema's die verband houden met onderwijs en pedagogiek. Zijn werk omvat vijf delen gewijd aan het gedachtegoed van Hannah Arendt, waarvan het meest recente The Passionate Life of Hannah Arendt (Het gepassioneerde leven van Hannah Arendt, 2024) is.

Film > donderdag 20 november 2025 > Home Game (2024)

Datum 20 november 2025
Tijd: 14:30 - 17:00 uur (inloop vanaf 14:15 uur)
Locatie: Den Haag, Filmhuis , Spui 191, zaal 3

HOME GAME

“In de prijswinnende documentaire Home Game portretteert Lidija Zelovic haar ontheemde familie in Nederland al sinds 1993, toen ze hun door oorlog verscheurde thuis in Sarajevo moesten ontvluchten. Zelovic’s filmessay legt de dualiteit bloot waarmee alle migranten leven: wat is ‘thuis’? Al doende vestigt de filmmaakster de aandacht op ontwrichtende maatschappelijke en politieke ontwikkelingen in Nederland, die ze herkent uit haar uit een gevallen geboorteland Joegoslavië.

Puttend uit haar familie filmarchief wisselt Zelovic scenes thuis – discussies over politiek en voetbal op zondagen met haar ouders en broer, het opgroeien van haar zoon, de vakanties ’thuis’ in Bosnië – af met de politieke gebeurtenissen in Nederland, zoals politieke moorden, schandalen rond overheidsdiscriminatie, groeiende maatschappelijke polarisatie, toenemende onrust in de samenleving en de acceptatie van radicaal-rechtse politiek in het centrum van de macht.

Home Game biedt een soms grappige, vaak confronterende en steeds oprechte kijk in Zelovic’s leven, dat als spiegel fungeert voor het huidige politieke klimaat in Nederland en veel andere landen in de wereld. Home Game werd op Movies that Matter bekroond met zowel de Audience Award als de Dutch Focus Award.” (CineDeli)

Na afloop gaan we met elkaar in gesprek over wat we zien in de spiegel die de filmmaker ons voor houdt.

LET OP: alleen aanmelden als je ook aan het nagesprek deelneemt.

Aanmelden via hannaharendtpodium@rijksoverheid.nl

Wees welkom!

Digitaal podium > donderdag 27 november 2025 > De Vierde Macht > 'Begrip van de overheid' met Gijs van Oenen

Datum: 27 november 2025
Via Teams (je ontvangt na aanmelding de link én het hoofdstuk uit de bundel De Vierde Macht)
Tijd: 12.00 tot 13.00 uur

“Niet activistisch, ook niet bezield, maar wel standvastig, illusieloos en verantwoordelijk. Op een hedendaagse, vanzelfsprekend geëmancipeerde wijze.” **

Deze middag is Gijs van Oenen onze online gast. Van Oenen, universitair hoofddocent aan de Erasmus School of Philosophy, waar hij zich onder andere bezighoudt met politieke & sociale filosofie, schreef een hoofdstuk voor de bundel ‘De Vierde Macht, reflecties op een goede overheid’ dat in 2024 verscheen. Eerder wijdde het podium al online ontmoetingen aan de persoonlijke reflecties die Annemieke Nijhof en Henk den Uijl aan deze bundel toevertrouwden.

In het hoofdstuk 'Begrip van de overheid' spreekt Van Oenen over de kloof tussen overheid en burger, die in de eerste plaats een kloof van begrip is. We begrijpen elkaar niet meer en daardoor stijgt aan beide kanten het wantrouwen. De tegenmacht die burgers in een gezonde democratie uitoefenen is getransformeerd tot een, zoals Van Oenen het noemt, ‘burgerlijk offensief’.

Door het luisteren naar de burger en deze coproducent van beleid te maken verwacht de burger veel, wellicht te veel, van het Rijk. En dit leidt tot teleurstellingen. Ambtenaren moeten op hun beurt de staat verdedigen tegen de politieke waan van de dag. Hierbij is het volgens Van Oenen hun taak én hun competentie om de grenzen van hun tegenmacht, in relatie tot de ‘tegendemocratie’ van burgers, te bewaken. Het resultaat van dit alles is onder andere dat de democratie overspannen raakt. De vraag is: komen we oog in oog met elkaar te staan?

Boeiende materie, en hierover gaan we onder leiding van Eva de Valk met Gijs én met elkaar in gesprek.

Ben je (rijks)ambtenaar en wil je bij dit gesprek aanwezig zijn? Meld je aan via hannaharendtpodium@rijksoverheid.nl en je ontvangt de Outlookuitnodiging plus het desbetreffende hoofdstuk uit De Vierde Macht.

Wees welkom!

** Max Weber, door Gijs van Oenen naar het heden vertaald

Podium > woensdag 3 december 2025 > ‘Het omdenken vóór zijn’ door Ariane van Heijningen, met wie we onze aannames gaan onderzoeken

Datum: 3 december 2025
Locatie: Den Haag, ZZIIN ( Den Haag CS, eerste verdieping)
Tijd: 15:00 – 17:00 uur (inloop vanaf 14:45 uur)

“Omdenken begint altijd met een probleem. Zonder problemen geen omdenken.” Het is een bekend Omdenken-raadseltje. Een geit zit vast aan een touw van twee meter. Zes meter verderop ligt een baal hooi. Toch kan de geit van het hooi eten. Hoe kan dat? Mensen breken hun hoofd erover en verzinnen de meest uiteenlopende oplossingen. Maar het was nooit een probleem geweest als je eerst je eigen aannames had onderzocht. Want ging je er niet zonder na te denken vanuit dat het touw aan de geit ergens aan vast zat?

Ergens vanuit gaan zonder te onderzoeken wat er werkelijk aan de hand is, is wat ons vaak op het verkeerde denkpad brengt. Onze aannames zitten ons dagelijks in de weg. Deze middag gaan we onder leiding van Ariane van Heijningen met elkaar onderzoeken hoe we het omdenken vóór kunnen zijn, door onze aannames te ontdekken en onder de loep te nemen. Van Heijningen is, zo zegt ze zelf, ‘expert in doorbreken van belemmerende gedachten en onzinverhalen’.

Met dank aan collega’s Margriet Bakker (RWS) en Elif Borucu (JenV) die onafhankelijk van elkaar het podium benaderden om dit onderwerp op de agenda te zetten.

Aanmelden via hannaharendtpodium@rijksoverheid.nl 

Wees welkom!

Digitaal podium > donderdag 4 december 2025 > De Vierde Macht > ‘Tussen gezagscrisis en machteloosheid; de evenwichtsoefening van overheid en ambtenaar’ met Jozef Waanders

Datum: 4 december 2025
Via Teams (je ontvangt na aanmelding de link én het hoofdstuk uit de bundel De Vierde Macht)
Tijd: 12.00 tot 13.00 uur

“Niet méér beloven dan je kan waarmaken is voor de overheid misschien nog wel belangrijker dan voor ieder ander. Beloften moeten zich richten op wat haalbaar is, niet op wat wenselijk is. Een overheid die meer belooft dan nakomt of waarmaakt, ondermijnt zelf het toch al kwetsbare vertrouwen.” – Raad van State, jaarverslag 2022

Vanmiddag is Jozef Waanders onze online gast. Waanders was als adviseur verbonden aan de Ministeries van Defensie en Algemene Zaken. Nu werkt hij als strateeg voor het Ministerie van Buitenlandse Zaken. Een kenner van de rijksoverheid dus, en hem werd dan ook gevraagd een essay te schrijven voor de bundel ‘De Vierde Macht, reflecties op een goede overheid’ (2024).  Eerder wijdde het podium al online ontmoetingen aan de persoonlijke reflecties die Annemieke Nijhof, Henk den Uijl en Gijs van Oenen aan deze bundel toevertrouwden.

In het essay Tussen gezagscrisis en machteloosheid constateert Waanders “dat de samenleving weinig bereid is het overheidsgezag of een beroep op het algemeen belang te accepteren. Tegelijkertijd heeft de overheid volgens hem ook weinig vermogen om de publieke zaak effectief vorm te geven, terwijl de roep daarom steeds luider wordt. Ziedaar de ingewikkelde paradox: de samenleving schreeuwt om meer grip door de overheid, maar diezelfde samenleving is weinig bereid gezag en algemeen belang te accepteren.”

Over dit alles gaan we dit uur met Jozef Waanders én met elkaar in gesprek.

Aanmelden via hannaharendtpodium@rijksoverheid.nl 

Wees welkom!