AGENDA
HIER NEEM JE KENNIS VAN DE ACTIVITEITEN DIE DE KOMENDE TIJD PLAATSVINDEN:
Podium > 4 september 2025 > 'De tien van Den Haag' met Stephan Steinmetz
Deze middag komen we in Den Haag bij elkaar om naar Stephan Steinmetz te luisteren en met hem in gesprek te gaan.
Steinmetz, voormalig journalist, bestuurder en ambtenaar, beschrijft in zijn boek de lotgevallen van Nederlands hoogste ambtenaren, de secretarissen-generaal, in de oorlogsperiode 1940-1945. Nadat in mei 1940 koningin Wilhelmina en de voltallige Nederlandse regering naar Londen vluchten, rest de overgebleven SG's niet anders dan met de bezetter samen te werken.
Voor de oorlog waren al summiere ‘aanwijzingen’ voor het openbaar bestuur opgesteld, die erop neerkwamen dat ambtenaren op hun post moesten blijven tot het moment waarop aanblijven meer schade zou berokkenen dan opstappen. Maar wanneer dat was moesten ze zelf uitzoeken.
"In De tien van Den Haag zitten we bij de mannen aan de vergadertafel. We volgen hun privégesprekken en leven mee met hun meest persoonlijke worstelingen. Stap voor stap laten ze zich door de bezetter het moeras inlokken. De druk is groot: slechts drie secretarissen-generaal blijven de hele bezettingsperiode aan. Als de regering in mei 1945 terugkeert, is de balans al opgemaakt. De blijvers moeten weg, de anderen kunnen terugkeren op hun post. Maar is dat wel terecht? "
Naast dat we ons verdiepen in de worstelingen en ethische afwegingen van de betrokkenen is er ook de vraag wat we anno 2025 van hun ervaringen kunnen leren.
Datum: 4 september 2025
Locatie: Den Haag, ZZIIN (Den Haag CS, eerste verdieping)
Tijd: inloop vanaf 14:45 uur, start 15:00 uur, einde 17:00 uur
Voor: (rijks)ambtenaren
Aanmelden via hannaharendtpodium@rijksoverheid.nl
Wees welkom!
Online > 10 september 2025 > De Vierde Macht > Zonder woede en passie, mét bezorgdheid en liefde
Henk den Uijl is dit keer onze gast voor weer een online podium.
Den Uijl, onderzoeker en docent bij de Nederlandse School voor Openbaar Bestuur (hashtag#NSOB) leverde een bijdrage aan de in 2024 verschenen bundel 'De Vierde Macht' met de intrigerende titel 'Zonder woede en passie, mét bezorgdheid en liefde'.
Sine ira et studio, wat zonder woede en passie betekent, werd door Max Weber gemunt als de term voor de neutraliteit van de bureaucratie, de ambtelijke dienst. Den Uijl citeert deze spreuk in het kader van de ambtelijke dienst en het algemeen belang, waarover zijn hoofdstuk gaat. Hij beweert in zijn bijdrage dat neutraliteit aan de ene kant de constitutieve principes van de democratie beschermt en aan de andere kant het primaat van de politiek in stand houdt. En dat deze neutraliteit zeker niet onverschillig is. Maar wat het dan wél is, daarover gaan we met elkaar in gesprek.
Aanmelden via hannaharendtpodium@rijksoverheid.nl. Je ontvangt dan de Outlook-uitnodiging plus het hoofdstuk.
Wees welkom!
Film > The Promise & in gesprek met regisseur Daan Veldhuizen
De mens, zo blijkt, kan alle zogenoemde mensenrechten verliezen zonder zijn essentiële kwaliteiten als mens, zijn menselijke waardigheid, te verliezen. Alleen het verlies van een daadwerkelijke gemeenschap verdrijft hem uit de mensheid.’ Hannah Arendt
Een vergeten strijd, een verloren toekomst. In de jaren zestig leek het erop dat West-Papua onafhankelijk zou worden. Maar internationale belangen, geopolitieke machtsverhoudingen en economische winstoverwegingen beslisten anders.
“Wanneer Nederland zich voorbereidt op de onafhankelijkheid van Nederlands Nieuw-Guinea, komt Indonesië in verzet. Onder druk van de Verenigde Staten en de Verenigde Naties wordt in 1962 het gebied overgedragen aan Indonesië, met de belofte van een volksraadpleging. Maar die zogenaamde ‘Act of Free Choice’ blijkt een schijnvertoning. Sindsdien worden Papoea’s in Indonesië op grote schaal vervolgd, verdreven en vermoord.” - filmhuis Lantaren-Venster
'Met uniek en indrukwekkend gerestaureerd 35mm-archiefmateriaal brengt The Promise deze geschiedenis opnieuw tot leven en onthult het hoe een volk systematisch wordt verraden en onderdrukt. Met onder andere verhalen van Papoea’s in ballingschap en hun strijd voor erkenning schetst regisseur Daan Veldhuizen in The Promise een pijnlijk beeld van hoe kolonialisme plaatsmaakte voor neokolonialisme – en hoe de wereld bleef zwijgen.'- Movies That Matter
Regisseur Daan Veldhuizen is onze gast en gaat na de film met de aanwezigen in gesprek.
Nederlands, Bahasa Indonesia gesproken. De film wordt Nederlands ondertiteld.
Aanmelden via hannaharendtpodium@rijksoverheid.nl
Podium > 9 oktober 2025 > 'Het spel van de populist' met Bas Erlings
Wat kan de Rijksoverheid leren van het spel van de populist?
‘Het overtuigen van de massa staat al sinds de oudheid centraal in de politiek. Het wordt populisme genoemd als dit gebeurt door burgers extreem vereenvoudigde antwoorden te geven. De in Duitsland geboren Amerikaanse politieke denker Hannah Arendt onderzocht deze kwestie in haar wereldberoemde boek Totalitarianism. Ze wilde begrijpen wat de democratische Republiek Weimar en de communistische USSR tot extremistisch-totalitaire systemen had gemaakt. Arendt betoogde dat beide een gemeenschappelijke deler hadden: populisme.' - Camille Nessel (Eyes on Europe)
Deze middag ontvangt het Hannah Arendt Podium schrijver Bas Erlings. Erlings bracht in juni dit jaar 'Het spel van de populist' uit. De voormalig campagnestrateeg van Mark Rutte kruipt in zijn boek in het hoofd van populisten en analyseert hun gedrag. Hij laat zien hoe we ze volgens hem kunnen ontmaskeren en ontwapenen. Deze middag gaan we het onder andere hebben over:
· Waarom mensen op populisten stemmen – en waarom dat begrijpelijk is
· Hoe populisten overal ter wereld hetzelfde spel spelen
· Wat er nodig is om dat spel te doorbreken, óók in overheidscommunicatie en beleid
‘Stemmen is iets waar nauwelijks ratio aan te pas komt. Het is gewoon een gevoelskeuze. Die je achteraf met woorden beredeneert. Niemand heeft de verkiezingsprogramma's naast elkaar gelegd, en met een groene en rode pen streepjes bij alle programmapunten gezet. We kiezen in het stemhokje op dezelfde manier waarop we een partner kiezen, of een auto.' Bas Erlings in Nieuwe Revu.
De rijksambtenaren die de verschillende departementen bevolken hebben weliswaar indirect met populisme te maken, het beïnvloedt hun werk echter wel degelijk. Al is het maar hoe populisme heeft helpen vormgegeven aan het huidige - weliswaar gevallen - kabinet en het beleid dat namens dit kabinet dient te worden uitgevoerd. En welke steken laat de Rijksoverheid zelf vallen waardoor populisme een kans krijgt ? Zouden we bijvoorbeeld juist richting burgers niet veel opener moeten zijn over de complexiteit van ons werk? Genoeg stof tot nadenken.
We gaan met de schrijver en met elkaar in gesprek.
Datum: 9 oktober 2025
Locatie: Den Haag, ZZIIN (Den Haag CS, eerste verdieping)
Tijd: inloop vanaf 14:45 uur, start 15:00 uur, einde 17:00 uur
Voor: (rijks)ambtenaren
Aanmelden via hannaharendtpodium@rijksoverheid.nl
Wees welkom!
Filmmiddagen 2025
Ook in 2025 organiseert het Hannah Arendt Podium voor rijksambtenaren zes filmmiddagen in het Filmhuis Den Haag (Spui 191).
We maken daarbij gebruik van het filmaanbod van de bioscoop en zoeken films uit die aansluiten bij de opgaven waar het Rijk aan werkt. Na de film gaan we met elkaar in gesprek, meestal met behulp van een werkvorm. Deze manier van elkaar rijksbreed ontmoeten heeft in 2024 mooie, inspirerende en vaak intense gesprekken opgeleverd.
Ben je rijksambtenaar en zie je de meerwaarde in van het nadenken over je werk met behulp van film? Zet onderstaande data plus tijden (14:00 -17:00 uur) dan alvast in je agenda. We vertonen de films in zaal 3, waar plek is voor maximaal veertig personen.
Dinsdag 18 maart
Woensdag 16 april
Donderdag 22 mei
Woensdag 17 september
Woensdag 15 oktober
Donderdag 20 november
Zodra bekend is welke film vertoond gaat worden, wordt dit bekendgemaakt op onze website en via onze verzendlijst. Je aanmelden voor de verzendlijst kan via hannaharendtpodium@rijksoverheid.nl. Je ontvangt dan onze agenda.
Heb je zelf een thema waarvan je vindt dat het meer aandacht en een gesprek onder collega's verdient, laat het ons weten. We kunnen dan rekening houden met de filmkeuze. Dit zijn de films die wij vorig jaar vertoond hebben: The Old Oak, The Zone Of Interest, The Beast, I Am The River, The River Is Me, TAMATI en Shirkoa, In Lies We Trust
